Je houdt er helemaal niet van of je vindt het heerlijk: paardenworst. Het is een fenomeen in nog een paar andere streken, maar het is ook iets typisch Dordts.
Paardenworst en Dordrecht horen bij elkaar als de zomer bij de winter, saté bij het stokje en Bassie bij Adriaan.
Vroeger waren er niet alleen veel slagers in Dordrecht, er waren ook veel paardenslagers die hun eigen paardenworst maakten.
Aart Verkerk in de Grote Spuistraat verkocht zijn zelfgemaakte paardenworst nog wel steeds vanuit zijn eigen winkel. De worst werd al meer dan een halve eeuw gemaakt in de eigen worstmakerij achter de zaak in de Belgracht.
De winkel van Verkerk was van woensdag tot en met zaterdag open. Dan werden meerdere keren per dag de verse paardenworsten op een lange stok geregen en stak de slager de Belgracht over met de stok op zijn schouder naar de winkel. Ruim voordat de winkel ’s morgens opende, stonden er al rijen klanten voor de deur te wachten. En vrijwel dagelijks zag je in de loop van de dag een papiertje dat de paardenworst helaas alweer was uitverkocht voor die dag.
Een geluksmomentje
Verse paardenworst, nog een heel klein beetje warm, op een verse witte boterham bezorgt ons toch wel een geluksmomentje. En wat het nog leuker maakt is een stukje jeugdsentiment; bij Verkerk kreeg je altijd een plakje worst bij je bestelling. Voor onderweg.
Helaas is daar een einde aan gekomen, zoals van zoveel mooie dingen. Maar het pand met de meer dan royale woning is nu beschikbaar voor een ieder die ook zijn of haar geluksmomentje wil creëren.
Het is een pand met vele mogelijkheden.
Neemt u contact met ons op voor een bezichtiging? of kijikt u op grotespuistraat43.nl Wij nemen u graag mee en zullen u met alle liefde en plezier een rondleiding geven door dit machtige en voor velen bekende pand.
Disclaimer;
De informatie in deze brochure is met de nodige zorg opgemaakt zoals u van Waltmann Makelaars mag verwachten.
De vermelde oppervlakten (m2) en inhoud (m3) zijn vastgesteld conform de branchebrede NVM meetconstructies op basis van de NEN2580:2007 NL.
De Meetinstructie is bedoeld om een meer eenduidige manier van meten toe te passen voor het geven van een indicatie van gebruiksoppervlakten. De Meetinstructie sluit verschillen in meetuitkomsten niet uit, door bijvoorbeeld interpretatieverschillen, afrondingen of beperkingen bij het uitvoeren van de meting.
Aan de gegevens kunnen echter geen rechten worden ontleend, alle aansprakelijkheid van Waltmann Makelaars is derhalve uitgesloten.
Voorts zijn wijzigingen voorbehouden.
Vraagprijs is een bieden vanaf prijs.
Gunning is altijd voorbehouden aan verkoper.
GEMEENTELIJK MONUMENT
Algemene gegevens
Adres: Grote Spuistraat 43
Postcode, Plaats: 3311 GE DORDRECHT
Kadastraal: DDT00 E 00475 G 0000
Algemene omschrijving:
Bouwjaar/verbouwing: a. XIXD b. 1925
Architect: a. onbekend, b. Bouwmij. v/h. P. van Driel
Opdrachtgever: a. onbekend, b. W. Spruyt
Oorspronkelijke functie: woon-/winkelpand, sinds 1888 slagerij
Huidige functie: woon-/winkelpand, slagerij
Bouwstijl: invloeden Amsterdamse School
Algemene beschrijving:
Woon-/winkelpand, een slagerij, sinds 1888 in het pand gevestigd.
Ligging:
Het pand is gelegen in het historische centrum aan een al in de 15e/16e eeuw bekende weg in Dordrecht. Het pand is gesitueerd in een gesloten gevelwand in een bouwblok tussen de Grote Spuistraat en de Belgracht.
Hoofdvorm:
Het huis is gezet op een rechthoekig grondplan in drie bouwlagen waarvan één in de kap, met een onderkelderde éénlaags aanbouw aan de achterzijde en een tot de eerste verdieping met een uitgebouwd trappenhuis.
Bouwgeschiedenis:
De Grote Spuistraat is één van de belangrijkste uitvalswegen vanaf de Voorstraat naar het achterland.
De straat wordt al omschreven in 1312, net als de Bagijnhof, de Kolfstraat en de Nieuwstraat.
In 1407 bestaan al een Grote en een Kleine Spuistraat, parallel aan elkaar. De straat is genoemd naar de spui tussen Voorstraats– en Spuihaven. Deze werd in 1307 aangelegd.
Parallel aan de straat lag dus de spui of later Belgracht van waaruit water kon worden ingelaten vanaf de Voorstraatshaven, om in geval van hoge waterstanden op de Oude Maas en de Merwede het stadsafval op de
Spuihaven te kunnen spuien. De percelen aan de westzijde van de Grote Spuistraat en ook de meeste bebouwing grensden direct aan de Belgracht.
Op het minuutplan uit 1832 staat het perceel met dezelfde begrenzing als nu aangegeven als huis en erf.
In 1888 wordt een vergunning aangevraagd door J.G. Jung voor het inrichten van een ‘rokerij, slachterij en slagerij’. Deze vergunning wordt achtereenvolgens ook afgegeven aan W.J. Monshouwer (1901) en Slagerij Spruyt.
Op 10 november 1924 wordt een vergunning verleend voor het verbouwen van een “winkelpand met woning” naar de tekeningen van Bouwmij. v/h P. van Driel te Dordrecht.
Het verbouwen betreft het hele pand, alleen de zijmuren blijven staan.
Het bestaande pand werd voorzien van een nieuwe voor- en achtergevel. Intern werden de begane grond en de verdiepingen heringedeeld. Bij de verbouwing werd de winkelruimte in de breedte en diepte vergroot. Achter de winkel ligt een kamer aan de linkerzijde en een gang aan de rechterzijde. Aan de achterzijde bevindt zich links een kleine werkplaats (met een toegang vanuit de Belgracht) en links een keuken met een toegang tot de nieuwe kelder onder het achterste gedeelte van het pand.
Beschrijving exterieur per gevel
Voorgevel
De gevel is tot het niveau van de eerste verdieping bekleed met hardstenen platen, die tot halve hoogte zijn gezoet en daarboven fijn gebouchardeerd binnen een gefrijnde kantslag.
De onderpui wordt afgesloten met een in koper uitgevoerde gevelbrede strook, waarin een opschrift “RUND en VARKENSSLAGERY” is uitgespaard, dat is uitgevoerd met een uit het oppervlak uitstekende belettering.
De houten winkelpui staat op een lage borstwering en bestaat links uit een groot ongedeeld winkelraam en rechts uit een deuropening met een ongedeeld bovenlicht. De deur bezit een dicht ondergedeelte, voorzien van een stalen plaat, en daarboven drie smalle ramen, waarvan de middelste zich achter een smeedijzeren hek bevindt, en een breed ongedeeld bovenraam. De pui is voorzien van vier bovenramen met een glas-in-loodvulling.
Voor het winkelraam bevindt zich een balustrade.
Het bovengedeelte van de gevel is opgetrokken in licht roodbruine baksteen in kruisverband met gesneden voegwerk.
Op de verdieping bevindt zich in de as een op een betonnen plaat uitgemetselde driezijdige erker met boven een lage borstwering, afgesloten door een doorgaande rand van geglazuurde profielsteen, een houten pui. In de pui bevindt zich aan elke zijde van de erker een ongedeeld onder- en bovenraam, waarvan het bovenraam is voorzien van een glas-in-loodvulling. De erker wordt beëindigd met een brede houten strook waarboven een driezijdige aankapping op de gevel.
Aan weerszijden van de erker bevindt zich een smalle vensteropening, gesloten met een koppenrollaag, met in het kozijn een ongedeeld onder- en bovenraam, waarvan het bovenraam is voorzien van een glas-in-loodvulling.
Boven de koppenrollaag is over de volle gevelbreedte aan anderhalfsteens rollaag in het muurwerk opgenomen. Deze vormt aan beide hoeken de basis voor een driemaal iets uitkragende penant, die bekroond is met een hardstenen blok. De uitkragende aan de onderzijde betimmerde goot op bewerkte klossen ligt tussen beide penanten. Aan de rechter zijde bevindt zich een rechthoekige vergaarbak, die aansluit op een op de scheiding met het rechter buurpand in een sparing in het metselwerk opgenomen zinken hemelwaterafvoer met vierkante doorsnede.
Achtergevel:
De gevel van de aanbouw uit 1924 is opgetrokken in licht roodbruine baksteen in kruisverband met platvol voegwerk.
Op kelderniveau bevindt zich een vensteropening met een ongedeeld raam waar voor een rooster is aangebracht. Rechts bevindt zich een ventilatieopening, afgedicht met een gietijzeren roostertje.
Op de begane grond bevindt zich links een deuropening gecombineerd met een halfhoge vensteropening. In de deuropening bevindt zich een kozijn met een deur met een dicht onderpaneel en daarboven een vierruits raam. Boven het kalf bevindt zich een tweeruits bovenlicht. In de vensteropening bevindt zich onder een tweelicht met tweeruits ramen en een tweeruits bovenraam.
Rechts hiervan bevindt zich een vensteropening met een tweelicht met tweeruits stolpramen en tweeruits bovenramen. Tussen de raampartijen is een gevelsteen aangebracht met het opschrift: ‘DE EERSTE STEEN GELEGD DOOR W. SPRUIT C.a.z. OUD 4 JAAR 24 FEB. 1925’
De gevel is hoger opgetrokken met spleetvormige sparingen als borstwering voor het balkon op de verdieping.
De marsarde-topgevel van de hoofdbouwmassa is aan de linkerzijde tot en met het niveau van tweede verdieping afgedekt door een uitbouw met plat dak. De uitbouw is geheel gecementeerd met in de achtergevel een gecombineerde deur- en vensteropening met een gemoderniseerde deur met een ongedeeld raam, een ongedeeld raam aan de rechterzijde en twee ongedeelde bovenramen. De gevel is hoger opgetrokken met spleetvormige sparingen als borstwering voor het balkon op de zolderverdieping.
In de gevel van de hoofdbouwmassa bevindt zich direct boven het dak van de aanbouw een drielicht met ongedeelde ramen met een glas-in-loodvulling.
Op de eerste verdieping bevindt zich een vensteropening met een tweelicht met tweeruits stolpramen en ongedeelde bovenramen met een glas-in-loodvulling.
Op de zolderverdieping bevindt zich een gecombineerde deur- en vensteropening met een gemoderniseerde deur met een ongedeeld raam, een ongedeeld raam aan de rechter zijde en twee ongedeelde bovenramen.
Rechts bevindt zich een vensteropening met een tweelicht met tweeruits stolpramen en ongedeelde bovenramen.
De gevel wordt beëindigd met een houten boeiboord.
Kap:
De mansardekap met voorschild is gedekt met rode Tuiles-du-Nordpannen. In het dakvlak aan de voorzijde staat een brede dakkapel met een plat dat met aan de voorzijde een tweelicht met ongedeelde stolpramen en boven het kalf een ongedeeld bovenraam.
Beschrijving interieur per bouwlaag:
Kelder.
De kelder is verdeeld in meerdere ruimten.
De vloer is betegeld met rode geglazuurde plavuizen. In de ruimte bevinden zich twee pekelbakken, die aan de binnenzijde zijn betegeld.
Begane grond:
De winkelruimte beslaat het grootste gedeelte van de hoofdbouwmassa. De wanden en de vloer zijn compleet betegeld. Een houten binnenpui geeft toegang tot de kamer achter de winkel aan de linkerzijde en de gang aan de rechterzijde. De pui bestaat uit vijf gelijke delen met zesruits glaspanelen. Twee panelen zijn als dubbele deur naar de achterkamer uitgevoerd en één als deur naar de gang. De bovenkant bestaat uit tweeruits ramen met een glas-in-loodvulling.
De gang sluit om een opgang naar de verdieping aan op een portaal met een kast en toilet. De wanden van de gang zijn betegeld tot halve hoogte. De binnendeuren zijn als paneeldeur uitgevoerd. Aan de achterzijde bevindt zich links een kleine werkplaats (met een toegang vanuit de Belgracht) en links een keuken met een toegang tot de kelder onder het achterste gedeelte van het pand. In de keuken bevindt zich een eenvoudige hangschouw en een keukenmeubel. De ruimte is voorzien van een stucplafond met middenornament en perklijst. In de wand naar de trapopgang naar de verdieping bevindt zich een glas-in-loodraam.
1e verdieping:
De verdieping heeft een voor- en achterkamer met daartussen een badkamer, waar naast de trap naar de zolder en de overloop. Naast de achterkamer loopt een gang naar een toilet en de opgang vanaf de begane grond, die zijn opgenomen in de uitbouw tegen de achtergevel. De gang is voorzien van een vlak plafond en een houten vlak lambris tot halve hoogte. In de voorkamer bevindt zich een roodmarmeren schouw.
Zolder:
Op zolder sluit de trap aan op een overloop met aan de voor en achterzijde twee slaapkamers en naast de trap een zolder.
De slaapkamers hebben een stucplafond met een eenvoudige perklijst.
Archiefgegevens:
(GA Dordrecht - 752 - Collectie van bouwvergunningen van de gemeente Dordrecht;
inventarisnummer:)
• 7972 – Aanvraag 31 oct.1924; door W.Spruit “voor het verbouwen van een winkelpand met woning”; bestemming: ongewijzigd; vergunning 10 nov. 1924; blauwdruk 3 st.; tekening van Bouwmij. v/h. P. van Driel - interne ruimtewijzigingen:
BG: (oud:) rechts gang van voordeur tot werkplaats achter, links hiervan winkel en kamer, (nieuw:) winkel over volle breedte, er achter kamer en rechts gang, vervolgens portaal met toilet en trapopgang, achterin links keuken en rechts
werkkamer; 1e: kamer / badkamer / slaapkamer en rechts tegen achtergevel uitgebouwd trappenhuis; 2e: 2 slaapkamers voor en achter, midden overloop en zolder; nieuwe voorgevel: pui met rechts entree en bovenlicht, links etalage met bovenlicht, 1e: driezijdige erker met aan weerszijden venster; mansardetop met twee vensters; oorspronkelijke werkplaats wordt onderkelderd.
Waardering:
Cultuurhistorische waarde.
Het pand is van cultuurhistorisch belang als woon-/winkelpand dat in ieder geval al sinds 1888 is ingericht als slagerij in een zeer oude straat waar in de 19e en 20e eeuw veel woon- en bedrijfspanden werden verbouwd en gerealiseerd.
Architectonische waarde:
Het pand is van architectuurhistorisch belang door de kwaliteit van het ontwerp uit 1924 en de detaillering van de voorgevel in een stijl die beïnvloed is door de Amsterdamse School. Voor de pui op de begane grond zijn diverse materialen toegepast, zoals hardsteen voor de bekleding van de gevel, hout voor de pui en koper voor het bord van het gevelopschrift. Het pand is van architectuurhistorisch belang door de samenhang tussen interieur en exterieur die geheel bewaard is gebleven. Binnen zijn alle originele elementen nog aanwezig, zoals het trappenhuis, glas-in-lood vensters, betegeling, binnendeuren, een marmeren schouw en perklijsten.
Gaafheid:
Het pand is van belang door de gaafheid in vorm, exterieur en interieur.
Situering:
Het pand heeft stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de monumentale gevelreeks in de Grote Spuistraat in beschermd stadsgezicht en door de ligging in de as van de Lange Breestraat.
Unieke waarde:
Het pand heeft door zijn oorspronkelijke staat van het interieur en exterieur uit 1925 een hoge zeldzaamheidswaarde.